www.natuurenbos.be Open in urlscan Pro
108.156.60.36  Public Scan

Submitted URL: https://stedelijkenatuur.be/
Effective URL: https://www.natuurenbos.be/dossiers/natuurweefselplanning-voor-meer-en-betere-stedelijke-natuur
Submission: On June 11 via api from US — Scanned from DE

Form analysis 1 forms found in the DOM

GET /zoekresultaten

<form accept-charset="UTF-8" action="/zoekresultaten" id="views-exposed-form-zoekresultaten-page-1" method="get"><input class="anb-zoeken_zoek" data-drupal-selector="edit-search-api-fulltext" id="edit-search-api-fulltext" maxlength="128"
    name="search_api_fulltext" size="15" title="Zoek op deze site" type="text" value=""> <input class="anb-zoeken__button button js-form-submit form-submit" data-drupal-selector="edit-submit-zoekresultaten" id="edit-submit-zoekresultaten"
    type="submit" value="Zoek">&nbsp;</form>

Text Content

Overslaan en naar de inhoud gaan
Agentschap
Natuur & Bos
 


ANB MAIN NAVIGATION

 * De natuur in!
   * Natuurgebieden
   * Activiteiten
   * Belevingskaart
 * Onze aanpak
   * Infodossiers
   * Projecten
 * Actueel
   * Waarschuwingen
   * Pers en nieuws
   * Agenda
   * Blogs
   * Campagnes
   * Nieuwsbrief
 * Dienstverlening
   * E-loketten
   * Natuurbeheerplannen
   * Bomen en bossen
   * Natuur wijzigen
   * Toegankelijkheid en activiteiten
   * Vissen en hengelen
   * Dieren en planten
   * Schade en overlast
   * Jagen
   * Natuurinspectie
   * Subsidies
   * Inspraak van de burger
   * Voor lokale besturen
 * Over ons
   * Organisatie
   * Jobs, stages en vrijwilligers
   * Publicaties
   * Logo's
   * Contact


Thema van het dossier
Natuur en maatschappij


NATUURWEEFSELPLANNING VOOR MEER EN BETERE STEDELIJKE NATUUR


KRUIMELPAD

 1. Home
 2. Dossiers
 3. Natuurweefselplanning voor meer en betere stedelijke natuur

Steden en dorpen en de mensen die er leven hebben nood aan meer en betere natuur
in hun dagelijkse leven. Natuur maakt burgers weerbaarder en wapent hen tegen de
gevolgen van klimaatverandering. Natuur verhoogt de biodiversiteit en dus ook de
leefbaarheid en versterkt het fysieke en mentale welzijn van de burgers.

Zorgen voor meer en betere natuur vraagt om een mens-inclusieve aanpak en lokaal
maatwerk. Natuurweefselplanning is een methodiek en proces dat zo'n aanpak
mogelijk maakt. De methodiek stapt bewust af van top-down interventies en focust
op een faciliterende rol van de overheid om participatieve en democratische
waarden te bevorderen en zo meer lokaal eigenaarschap te creëren voor stedelijke
natuurprojecten.





WAT IS NATUURWEEFSELPLANNING?

Met natuurweefselplanning willen we de leefbaarheid en de biodiversiteit in
steden en dorpskernen verhogen. Dat doen we door samen te werken met mensen die
leven en werken in de buurt om zo beter en op maat van die buurt natuur te
ontwikkelen en te beheren.

Natuurweefselplanning vertrekt vanuit het beeld dat natuur en de mens één zijn.
Natuur moet dus niet gezien worden als iets dat losstaat van mens of de
maatschappij.

Natuurweefselplanning is een proces dat het midden houdt tussen
natuurbeheerplannen (het instrument voor de realisatie van specifieke
natuurdoelen in het kader van Natura 2000) en de wijkcontracten die stedelijk
beleid helpen realiseren. Het biedt een kader voor de ontwikkeling van
stedelijke natuur op maat van een buurt.

Natuurweefselplanning start vanuit de lokale aanwezigheid van initiatieven die
zich al bezighouden met lokaal ‘natuurweefsel’. Het wil die initiatieven onder
meer ondersteunen door partnerschappen te versterken. Natuur kan groeien door
een gemeenschap te creëren van lokale partners, lokale overheden, buurtbewoners
en de natuur rond die partners. Zo ontstaat een ’weefsel’ met fysieke elementen
(groen, gebouwen, rivieren, …) en niet-fysieke elementen (gemeenschappen en
individuen).

Er wordt ook niet gewerkt naar een finaal eindproduct, de uitkomst van
natuurweefselplanning is dynamisch, net als de gemeenschappen en de natuur. Het
doel van natuurweefselplanning is dat er een gemeenschap ontstaat die
mens-inclusieve natuur beschermt of creëert. 





HOE VERLOOPT NATUURWEEFSELPLANNING?

Een volledig traject voor het uittekenen van een natuurweefselplan duurt 6 tot
12 maanden en het resultaat is een plan voor de komende 24 jaar (net als een
natuurbeheerplan). Een regisseur begeleidt het proces met een reeks visuele
kaarten. Die bieden houvast en inspiratie aan de betrokkenen.




De opbouw van het plan gebeurt door de creatie van vier beelden. De vier beelden
vormen een dynamische toolbox om het creatieve proces te ondersteunen.




STAP 1: VISIE, ACTOREN EN ROLLEN

In de eerste stap brengen we het lokaal potentieel van een gemeenschap in kaart.
In deze stap worden de actoren en hun rollen in kaart gebracht. Ook wordt er
gekeken naar de capaciteiten van de coalitie en welke visie op natuurweefsel de
coalitie heeft.


STAP 2: SOCIAAL EN ECOLOGISCH SYSTEEM

Hier maken we een inschatting van de sociaal-ecologische toestand van een gebied
en de omgeving. In deze stap maken we een kaart die de plek in vier lagen
beschrijft.

 * De eerste laag brengt de verbondenheid van mens en natuur op de plek in
   kaart.
 * Een tweede laag beschrijft de ecologische samenhang en toont hoe
   verschillende natuuraspecten zich tot elkaar verhouden.
 * De derde (systemische) laag beschrijft de toestand van de omgeving: klimaat,
   water, grond, gebruikspatronen... Deze laag brengt ook klimaatuitdagingen en
   klimaatkwetsbaarheden van een gebied in beeld.
 * In de vierde laag visualiseren we de gezamenlijke visie en ambitie op de
   kaart.


STAP 3: NATUURWEEFSELBEELDEN PER DEELGEBIED

In deze stap worden de vorige twee stappen verwerkt in schetsen van uiteindelijk
gewenste Natuurweefselbeelden. Deze stap vertrekt vanuit drie mogelijke
perspectieven op natuur: leven als natuur, leven met natuur, en leven van
natuur. Het gehele gebied wordt opgedeeld in deelgebieden waarvoor in overleg
overlappende perspectieven worden voorgesteld. Via onderlinge uitwisseling kan
dan elk deelgebied geselecteerd en gedefinieerd worden met een kort gewenst
natuurweefselbeeld.


STAP 4: WERKSTRUCTUUR MET ACTIES EN MAATREGELEN

Voor elk natuurweefselbeeld is het cruciaal om acties en maatregelen te
beschrijven die rekening houden met de verschillende expertises, rollen en tijd
van de betrokkenen. Verschillende deelgebieden zullen op verschillende manieren
behandeld moeten worden en ook in de loop van de tijd zal de aanpak variëren.
Daarom zijn er vier mogelijke vormen van interventie of ‘beheer’: condities en
infrastructuur creëren, spontane ontwikkeling, begeleide ontwikkeling en
bescherming behouden. Nadat de prioriteiten, acties en beheersvormen zijn
vastgelegd, tekenen we in stap 4 ook nog een monitoring- en evaluatiestrategie
voor de toekomst uit.

Naast deze vier stappen maakt een coalitie in hun plan ook nog een afspraken- en
evaluatiekader dat vertrekt vanuit de leidende principes voor
natuurweefselplanning: meervoudige natuurwaarden, rechtvaardigheid en
maatschappelijke impact creëren. Die drie principes worden verder uitgewerkt
door de coalitie in de vorm van een reeks evaluatievragen. Dat helpt de coalitie
om te toetsen of de beelden haalbaar zijn en of de plannen nog stroken met de
ambitie. De uiteindelijke combinatie van beelden krijgt plaats in een contract
dat wordt opgemaakt tussen alle partners na het doorlopen van een
natuurweefselplanningsproces. Het contract wordt standaard om de vier jaar
herbevestigd en kent in principe een doorlooptijd van 24 jaar.


NATUURWEEFSELPLANNING VOOR JOUW PROJECT


PROEFTUINEN VOOR STEDELIJKE NATUUR

De innovatieve aanpak uit het hierboven geschetste proces testten we grondig uit
in Vilvoorde, op de site Asiat Darse. Binnenkort lees je hier meer over de
aanpak en het verloop van die proeftuin. 


EXTRA PROEFTUINEN VOOR NATUURWEEFSELPLANNING

Om de processen rondom natuurweefselplanning te testen en te versterken willen
we vanaf 2024 extra proeftuinen opzetten. Die proeftuinen doorlopen een volledig
natuurweefselplanningstraject en vormen samen een netwerk waarbij bevindingen en
uitdagingen gedeeld worden.

De cases zullen worden geselecteerd op een eerste inschatting van het potentieel
van een lokale coalitie en ook op de lokale nood aan natuurweefselplanning. Er
wordt dus niet alleen gekeken naar de samenstelling van stakeholders en hun
capaciteiten, maar ook naar welke definitie en visie van stedelijke natuur zij
hebben voor hun plek.

Parallel aan deze proeftuinwerking bouwen we een basisopleiding 'regisseur
natuurweefselplanning' uit voor personen die het natuurweefselplanningsproces
efficiënter kunnen begeleiden voor toekomstige projecten. De bedoeling is dat de
regisseurs in de toekomst een groter aantal cases kunnen begeleiden.


PROJECTOPROEP PROEFTUINEN

Op 28 maart 2024 lanceerde het Agentschap voor Natuur en Bos een projectoproep
voor de financiële ondersteuning van proeftuinen ‘Natuurweefselplanning’. 

Vijf proeftuinen zullen elk 90.000 euro kunnen investeren in hun lokaal project
en vormen samen ook een netwerk om de methodiek van natuurweefselplanning verder
te verfijnen.

Lokale overheden, verenigingen en organisaties kunnen tot 20 mei 2024 om 12.00
uur hun case indienen.

Meer achtergrond, het subsidiereglement en de nodige formulieren vind je
hieronder.

 * Subsidiereglement (pdf - 198 kB)
 * Bijlage I - Introductie methodiek (pdf - 1.18 MB)
 * Bijlage II - Werkkaarten (pdf - 24 MB)
 * Inschrijfformulier (doc - 776 kB)
 * Verklaring op eer over de de-minimissteun (doc - 761 kB)


CONTACT

Zelf zin om aan de slag te gaan met natuurweefselplanning of nog vragen over de
aanpak? Neem contact op met Gert De Keyser via gert.dekeyser2@vlaanderen.be.

Op deze pagina

 * Wat is natuurweefselplanning?

 * Hoe verloopt natuurweefselplanning?
 * Stap 1: Visie, actoren en rollen
 * Stap 2: Sociaal en ecologisch systeem
 * Stap 3: Natuurweefselbeelden per deelgebied
 * Stap 4: Werkstructuur met acties en maatregelen

 * Natuurweefselplanning voor jouw project
 * Proeftuinen voor stedelijke natuur
 * Extra proeftuinen voor natuurweefselplanning
 * Projectoproep proeftuinen
 * Contact


ANB MAIN NAVIGATION

 * De natuur in!
   * Natuurgebieden
   * Activiteiten
   * Belevingskaart
 * Onze aanpak
   * Infodossiers
   * Projecten
 * Actueel
   * Waarschuwingen
   * Pers en nieuws
   * Agenda
   * Blogs
   * Campagnes
   * Nieuwsbrief
 * Dienstverlening
   * E-loketten
   * Natuurbeheerplannen
   * Bomen en bossen
   * Natuur wijzigen
   * Toegankelijkheid en activiteiten
   * Vissen en hengelen
   * Dieren en planten
   * Schade en overlast
   * Jagen
   * Natuurinspectie
   * Subsidies
   * Inspraak van de burger
   * Voor lokale besturen
 * Over ons
   * Organisatie
   * Jobs, stages en vrijwilligers
   * Publicaties
   * Logo's
   * Contact


AGENTSCHAP VOOR NATUUR EN BOS WERKT OOK MEE AAN:


Natuur en Bos maakt enkel gebruik van functionele cookies op deze website. Lees
onze privacyverklaring en ontdek ons cookiebeleid.
 * Privacybeleid
 * Cookiebeleid

Cookie-instellingenOk, ik begrijp het


NATUURENBOS.BE IS EEN OFFICIËLE WEBSITE VAN DE VLAAMSE OVERHEID

uitgegeven door Agentschap voor Natuur en Bos
 * Over Vlaanderen.be
 * Disclaimer
 * Toegankelijkheid
 * -

Agentschap
Natuur & Bos