amazingerasmusmc.nl Open in urlscan Pro
35.158.218.73  Public Scan

Submitted URL: http://amazingerasmusmc.nl/neurologie/nieuwe-multiculturele-taal-en-geheugentesten-voor-dementie/
Effective URL: https://amazingerasmusmc.nl/neurologie/nieuwe-multiculturele-taal-en-geheugentesten-voor-dementie/
Submission: On April 08 via manual from NL — Scanned from NL

Form analysis 3 forms found in the DOM

GET https://amazingerasmusmc.nl/search

<form action="https://amazingerasmusmc.nl/search" method="get" autocomplete="off" role="search" class="header-search-form js-header-search-form"><input type="search" data-url="https://amazingerasmusmc.nl/search/query" placeholder="Uw zoekterm"
    name="query" aria-label="home.field_label" class="header-search-field text js-header-search-autocomplete"> <button type="submit" aria-label="Zoeken" class="header-search-button"><span aria-hidden="true"
      class="header-search-icon emc-icon-search"></span></button></form>

Name: mc-embedded-subscribe-formPOST https://icv-erasmusmc.us18.list-manage.com/subscribe/post?u=71bcc0f3bb8a5797cbf8ef2b2&id=0dbbd6d026

<form action="https://icv-erasmusmc.us18.list-manage.com/subscribe/post?u=71bcc0f3bb8a5797cbf8ef2b2&amp;id=0dbbd6d026" method="post" id="mc-embedded-subscribe-form" name="mc-embedded-subscribe-form" target="_blank" class="newsletter-form">
  <div class="row">
    <div class="col-md-6"><input type="text" value="" name="FNAME" placeholder="Uw voornaam" title="Uw voornaam" aria-label="email" id="mce-FNAME" required="required" class="newsletter-form-field text"></div>
    <div class="col-md-6 mt-3 mt-md-0"><input type="text" value="" name="LNAME" placeholder="Uw achternaam" title="Uw achternaam" aria-label="email" id="mce-LNAME" required="required" class="newsletter-form-field text"></div>
    <div class="col-md-12 mt-3"><input type="email" value="" name="EMAIL" placeholder="Uw e-mailadres" title="Uw e-mailadres" aria-label="email" id="mce-EMAIL" required="required" class="newsletter-form-field col text"></div>
  </div> <label class="checkbox-label mt-3 d-block"><input type="checkbox" required="required"> Ik ga akkoord met de <a href="https://amazingerasmusmc.nl/privacy" target="_blank">privacyverklaring</a>. </label>
  <div aria-hidden="true" style="position: absolute; left: -5000px;"><input type="text" title="" name="b_4b80bcea9e06945542d25f980_671dae6265" tabindex="-1" value=""></div> <button type="submit" value="abonneren" name="abonneren"
    id="mc-embedded-subscribe" class="button button-dark newsletter-form-submit mt-3"> Meld me aan </button>
</form>

<form action="" class="consent-form js-consent-form">
  <div class="consent-logo hide-mobile">
    <img src="https://amazingerasmusmc.nl/images/logos/logo.svg" alt="Amazing Erasmus MC maakt gebruik van cookies" class="consent-logo-image">
  </div>
  <div class="consent-content">
    <h3 class="consent-content-title"> Amazing Erasmus MC maakt gebruik van cookies </h3>
    <div class="consent-content-main js-consent-content">
      <p class="consent-content-main-text"> Amazing Erasmus MC gebruikt cookies om deze te analyseren en de website te verbeteren. Meer weten over deze cookies, lees <a href="/privacy">hier meer</a>. Door gebruik te maken van deze website of door
        hiernaast op akkoord te drukken, geef je aan akkoord te zijn met het gebruik van cookies van Amazing Erasmus MC. <button type="button" class="js-consent-settings-toggle"> Pas instellingen aan </button>
      </p>
      <span class="consent-content-settings hidden">
        <div class="consent-field-row field-row-readonly">
          <input type="checkbox" name="functional" id="functional" class="js-consent-input" checked="" readonly="">
          <label for="functional"> Functioneel, noodzakelijk voor het functioneren van de website </label>
        </div>
        <div class="consent-field-row field-row-">
          <input type="checkbox" name="tracking" id="tracking" class="js-consent-input" checked="">
          <label for="tracking"> Statistieken, voor analyse dooleinde om de website te verbeteren </label>
        </div>
      </span>
    </div>
  </div>
  <div class="consent-actions">
    <button class="button js-consent-accept"> Accepteer <span class="hide-mobile">cookies</span>
    </button>
    <button type="button" class="consent-content-toggle js-consent-content-toggle" data-text-open="Meer info" data-text-close="Minder info"> Meer info </button>
  </div>
</form>

Text Content

Zoeken

EN
 * Podcast

Menu
 * Home
 * Redactie
 * Nieuwsbrief
 * Erasmusmc.nl

 * Podcast

 * 
 * 
 * 
 * 

 * Cookies
 * Disclaimer
 * Privacy


PROEFSCHRIFT


NIEUWE MULTICULTURELE TAAL- EN GEHEUGENTESTEN VOOR DEMENTIE

Met nieuwe taal- en geheugentesten kan de diagnose dementie nauwkeuriger worden
gesteld bij mensen met een multiculturele achtergrond. Neuropsycholoog Sanne
Franzen ontwikkelde de testen samen met collega’s en beschrijft ze in haar
proefschrift.

Door: Elaine Berghout 29 maart 2022
Deel
16 likes
Leestijd 5 min

Illustratie: Monica Hajek. Bron: folder Alzheimercentrum Erasmus MC

Wat zegt een taal- of geheugentest over de uitslag als die persoon de plaatjes
van die test niet herkent, omdat het voorwerpen zijn die hij of zij nooit eerder
heeft gezien? Die vraag stelde promovendus Sanne Franzen zichzelf toen ze in
2015 kwam werken bij de migrantenpoli van het Alzheimercentrum van het Erasmus
MC. Niet zoveel, stelde ze vast.

Ze noemt het voorbeeld van de heer A. die in 1992 uit Turkije emigreerde. ‘Bij
hem werd op 36-jarige leeftijd parkinson vastgesteld. Hij kan lezen en schrijven
in het Turks, maar zijn Nederlandse spreekvaardigheid is beperkt. Op basis van
conclusies uit een neuropsychologisch onderzoek van een ander ziekenhuis werd
besloten dat hij niet in aanmerking kwam voor een speciale behandeling. Uit een
second opinion op de migrantenpoli van het Erasmus MC werd duidelijk dat hij de
typisch Nederlandse voorwerpen, zoals stelten, uit de eerste test niet had
herkend. Hij kwam alsnog in aanmerking voor de behandeling.’

‘Ik hield daar een ontevreden gevoel aan over.’ Dat kan én moet beter, nam
Franzen zich voor. Op 29 maart promoveert ze op neuropsychologisch onderzoek in
de multiculturele geheugenpolikliniek.

Sanne Franzen. Fotograaf: Levien Willemse.


DIAGNOSE

Waarom is die diagnose zo belangrijk? ‘Je wilt behandelbare aandoeningen
uitsluiten en vaststellen wat er aan de hand is.’ In Rotterdam wonen veel eerste
generatie arbeidsmigranten. Deze groep is aan het vergrijzen en heeft een
grotere kans op dementie, door bijvoorbeeld hart- en vaatziekten. ‘Onder hen
zijn best veel mensen met diabetes. Als je  bloedsuiker schommelt, kun je ook
geheugenproblemen ervaren. Dan kan het lijken alsof iemand dementie heeft. ’

Ook een lagere sociaaleconomische status vergroot de kans op dementie. ‘Vaak
komen deze mensen pas in een later stadium met dementie op de polikliniek, dan
in Nederland geboren leeftijdsgenoten. De eerste tekenen worden gemist.’ En
doordat de testen niet zijn afgestemd op de doelgroep, ziet Franzen ook dat deze
mensen minder vaak in aanmerking komen voor bepaalde behandelingen of
geneesmiddelenonderzoek.


PLAATJES

Wat is het verschil tussen de nieuwe en oude testen? Franzen klapt een oude map
met de taaltest open, met op elke pagina een zwart-wit plaatje. In de serie
staan plaatjes van een iglo van ijs, een kind op stelten en dieren zoals een
bever. De test is bedoeld om problemen te meten met het-op-woorden-komen, een
bekende klacht bij dementie.

Iemand die in Nederland is geboren zal de plaatjes herkennen. ‘Maar het is goed
mogelijk dat iemand uit Turkije nog nooit een bever heeft gezien. En als je
langer naar een iglo kijkt, zou het ook een steenoven kunnen zijn’, legt ze uit.

Bovendien is bekend dat plaatjes met zwart-wit lijnen voor mensen met een lager
opleidingsniveau lastiger zijn te herkennen en te onthouden dan kleurenfoto’s.
Daarom verving Franzen die plaatjes voor duidelijkere afbeeldingen.

Plaatje uit visuele associatie test. Bron: Alzheimercentrum Erasmus MC.

Franzen gaat verder: ‘Met de herziene visuele associatie test onderzoeken we het
geheugen. Patiënten moeten combinaties onthouden: eerst zien ze bijvoorbeeld een
plaatje van een stoel en daarna zien ze een plaatje met een egel op die stoel.
Vervolgens moeten ze even later bij het plaatje met de lege stoel kunnen
vertellen welk dier er op de stoel zat.’

De nieuwe taal- en geheugentest zijn onderdeel van een hele serie testen,
waarmee neuropsychologen proberen vast te stellen of er iets is veranderd in het
functioneren van een patiënt. Ze benadrukt daarbij dat het belangrijk is om
rekening te houden met de belevingswereld en de conditie van patiënten. ‘Is
iemand fit als de testen worden afgenomen of moe en somber? De testen kunnen ook
beïnvloed worden door achteruitgang van het zicht. Het is echt maatwerk.’


UITGEVER

Inmiddels zijn Franzen en haar collega’s zover dat uitgever Hogrefe verder wil
met de testen. Zo wordt het ook voor andere geheugenpoli’s in Nederland mogelijk
om de testen te gaan gebruiken. De testen zijn uitgebreid onderzocht bij een
groep gezonde mensen en een groep patiënten met dementie. Op die manier zijn de
uitkomsten van een individueel persoon te vergelijken met anderen.

Wat wil Franzen anderen meegeven over dementie? ‘Velen kijken naar mensen met
dementie als personen die op alle vlakken veranderd zijn. Dit is niet altijd zo.
Het zijn mensen met echte emoties, die soms belangrijke dingen vergeten zijn,
maar met wensen en gevoelens. Blijf mensen met dementie daarom als mens
behandelen en wees, geduldig en vergevingsgezind binnen jouw eigen grenzen als
mens’, besluit ze.


TIPS VOOR PROFESSIONALS UIT HET PROEFSCHRIFT VAN SANNE FRANZEN

 * Gebruik de meest geschikte instrumenten voor de patiënt die je wilt testen.
   Met andere woorden: probeer je in te leven in de belevingswereld van de
   patiënt en verdiep je in  zijn of haar achtergrond.
 * Blijf je voortdurend bewust van de invloed van taal, cultuur en opleiding op
   de resultaten;
 * Als er geen tolk aanwezig is, benadruk dan bij de familie dat het belangrijk
   is dat zij de vragen aan en van de behandelaar alleen letterlijk vertalen en
   de patiënt daarin niet helpen;
 * Controleer of de patiënt de vragen daadwerkelijk heeft begrepen, omdat tolken
   een vraag soms ook verkeerd kunnen interpreteren.
 * Wees voorzichtig met het trekken van conclusies bij culturele barrières.
   Mensen met een andere achtergrond kunnen soms op een andere manier praten
   over hun klachten dan je zelf zou doen.

Vind ik leuk 16
Deel dit artikel
 * 
 * 
 * 
 * 

Wellicht bent u ook geïnteresseerd in Alzheimercentrum, Dementie, Geheugentest,
Migrantenpoli, Proefschrift, Promotie, Sanne Franzen of Taaltest


NIEUWSBRIEF

Blijf op de hoogte en schrijf u in voor onze nieuwsbrief.


Ik ga akkoord met de privacyverklaring.

Meld me aan

ERASMUS MC FOUNDATION

Een groot deel van ons werk is mogelijk dankzij donaties. Overweeg om ons te
helpen met een donatie.


LEES OOK


ROTTERDAMSE ZAKENVROUW


ERASMUS MC-BESTUURDER JOKE BOONSTRA IS ROTTERDAMSE ZAKENVROUW 2022

Erasmus MC-bestuurder Joke Boonstra is op woensdag 6 april in het Rotterdamse
stadhuis uitgeroepen tot Rotterdamse zakenvrouw van het jaar 2022.


RIDDER IN DE ORDE VAN DE NEDERLANDSE LEEUW


HOOGLERAAR RADIODIAGNOSTIEK GABRIEL KRESTIN GERIDDERD BIJ AFSCHEID

Prof. dr. Gabriel Krestin, voormalig afdelingshoofd Radiologie en Nucleaire
Geneeskunde, is bij zijn afscheid van het Erasmus MC vereerd met de koninklijke
onderscheiding Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Tevens ontving hij de
Erasmus MC-penning voor zijn inspanningen in de patiëntenzorg, het onderzoek en
het onderwijs.


PIJNSTILLING


KNIEARTROSE: INJECTIE IN BILSPIER GOED ALTERNATIEF VOOR INJECTIE IN GEWRICHT

Voor patiënten die bij de huisarts behandeld worden voor pijn door knieartrose
kan een injectie in de bilspier een goed alternatief zijn voor een injectie in
het gewricht. Dat blijkt uit onderzoek van het Erasmus MC.

 * Amazing Erasmus MC
 * Nieuwsbrief
 * Erasmus MC

 * Volg ons op
 * Facebook
 * Instagram
 * Twitter
 * LinkedIn

 * © 2022 Erasmus MC
 * Cookies
 * Disclaimer
 * Privacy

Top


AMAZING ERASMUS MC MAAKT GEBRUIK VAN COOKIES

Amazing Erasmus MC gebruikt cookies om deze te analyseren en de website te
verbeteren. Meer weten over deze cookies, lees hier meer. Door gebruik te maken
van deze website of door hiernaast op akkoord te drukken, geef je aan akkoord te
zijn met het gebruik van cookies van Amazing Erasmus MC. Pas instellingen aan

Functioneel, noodzakelijk voor het functioneren van de website
Statistieken, voor analyse dooleinde om de website te verbeteren
Accepteer cookies Meer info