www.theaterkrant.nl Open in urlscan Pro
37.128.144.188  Public Scan

Form analysis
4 forms found in the DOM

GET https://www.theaterkrant.nl/

<form method="get" class="searchform search-form" action="https://www.theaterkrant.nl/" role="search"><input type="text" value="Search this website …" name="s" class="s search-input"
    onfocus="if ('Search this website …' === this.value) {this.value = '';}" onblur="if ('' === this.value) {this.value = 'Search this website …';}"><input type="submit" class="searchsubmit search-submit" value="Search"></form>

POST https://www.theaterkrant.nl/wp-comments-post.php

<form action="https://www.theaterkrant.nl/wp-comments-post.php" method="post" id="commentform" class="comment-form">
  <p>Reacties moeten voldoen aan onze <a href="https://www.theaterkrant.nl/huisregels-voor-reacties/">huisregels</a>.</p>
  <p>Uw e-mail adres zal niet gepubliceerd worden. Alle velden zijn verplicht.</p>
  <p class="comment-form-comment"><textarea id="comment" placeholder="Reactie.." name="comment" cols="45" rows="8" tabindex="4" aria-required="true"></textarea></p>
  <p class="comment-form-author"><input id="author" name="author" placeholder="Naam.." type="text" value="" size="30" tabindex="1" aria-required="true"><label for="author">Name</label> <span class="required"></span></p>
  <p class="comment-form-email"><input id="email" name="email" placeholder="E-mail.." type="text" value="" size="30" tabindex="2" aria-required="true"><label for="email">Email</label> <span class="required"></span></p>
  <p class="comment-form-url"><input id="url" name="url" placeholder="E-mail.." type="text" value="" size="30" tabindex="3"><label for="url">Website</label></p>
  <p class="form-submit"><input name="submit" type="submit" id="submit" class="submit" value="Reactie plaatsen"> <input type="hidden" name="comment_post_ID" value="164911" id="comment_post_ID">
    <input type="hidden" name="comment_parent" id="comment_parent" value="0">
  </p>
  <p style="display: none;"><input type="hidden" id="akismet_comment_nonce" name="akismet_comment_nonce" value="f5dd188017"></p>
  <p style="display: none !important;"><label>Δ<textarea name="ak_hp_textarea" cols="45" rows="8" maxlength="100"></textarea></label><input type="hidden" id="ak_js_1" name="ak_js" value="1655817675982">
    <script>
      document.getElementById("ak_js_1").setAttribute("value", (new Date()).getTime());
    </script>
  </p>
</form>

GET https://www.theaterkrant.nl/

<form role="search" method="get" id="searchform" action="https://www.theaterkrant.nl/">
  <div><label class="screen-reader-text" for="s">Search for:</label>
    <input type="text" width="200px" value="" name="s" id="s">
    <input type="submit" id="searchsubmit" value="Zoek">
  </div>
</form>

https://www.theaterkrant.nl/

<form action="https://www.theaterkrant.nl/" class="rmp-search-form" role="search">
  <input type="search" name="s" title="Search" placeholder="Zoeken" class="rmp-search-box">
</form>

Text Content

Theaterkrant

Dagelijks theaternieuws, recensies en vacatures

 * Home
 * Nieuws
   * Nieuws
   * Opinie
 * Recensies
 * Podcasts
 * Magazine
   * Abonneren
   * Verkooppunten
   * Adverteren
   * Artikelen
 * Dossiers
   * Declaus Theatertekstkritiek
   * Theaterboek
   * Coronacrisis
   * Betere praktijken
   * Diversiteit
   * Meer
 * Vacatures
   * Alle vacatures
   * Voeg vacature toe
   * Prikbord
 * Meer
   * Over Theaterkrant
   * Premièrelijst
   * Medewerkers
   * Contact
   * Prikbord
   * Nieuwsbrief
   * Stichting BPN
   * Adverteren
 * Inloggen


< Recensie Toneel
Silke Huysmans & Hannes Dereere
Out of the Blue

Onthutsend theater over diepzeemijnbouw

Joost Ramaer
23 mei 2022

Gezien op 19 mei 2022, Kunstenfestivaldesarts, Beursschouwburg, Brussel

De voorstelling begint met beelden van een schip dat aan een dikke slang een
robot neerlaat, ergens op de bodem van de Stille Oceaan. Op vier kilometer
diepte, waar geen mens de immense waterdruk zou overleven, begint de robot
kaarsrechte sporen te trekken, als een moderne mechanische ploeg uit de
industriële akkerbouw. De beelden hebben iets onwezenlijks: tonen ze de robot
zelf, of is het een computeranimatie?

‘We willen vanuit het poëtische bijdragen tot het publieke debat’ over
diepzeemijnbouw, ‘en de mensen aanmoedigen erover na te denken’, zeggen Silke
Huysmans en Hannes Dereere in een interview voor het programmaboekje bij hun Out
of the Blue, die donderdag 19 mei in première ging in de Brusselse
Beursschouwburg tijdens het Kunstenfestivaldesarts. Nu, dat is het Brusselse
makersduo wonderwel gelukt. Zelden heb ik in het theater zo’n overweldigend
deprimerend déjà vu ondergaan als in de eerste minuten van hun nieuwste
voorstelling, het derde en laatste deel van een serie documentair theater over
mijnbouw.

Out of the Blue zal in augustus te zien zijn op het Groningse festival
Noorderzon. Dat presenteerde in 2017 ook deel één, Mining Stories, over een
mijnramp in Brazilië, het land waar Huysmans deels opgroeide. Deel twee heet
Pleasant Island en gaat over Nauru, een eiland in de Stille Oceaan dat
economisch en ecologisch werd geruïneerd, en door de klimaatcrisis nu ook nog
onder de zeespiegel dreigt te verdwijnen.



Aan iedere voorstelling van Huysmans en Dereere gaat een lange periode van
grondig onderzoek vooraf, vergelijkbaar met het werk van journalisten of
wetenschappers. Alleen gebruiken zij het aldus verzamelde materiaal niet voor
een geschreven of gefilmde reportage, maar voor een sobere en onnadrukkelijke
theatralisering. Het duo krijgt deuren geopend die doorgaans gesloten blijven.
Het geplunderde Nauru laat geen bezoekers van buiten meer toe, sinds het in ruil
voor veel geld fungeert als camping voor ‘illegale’ migranten die Australië niet
in mogen. Maar voor Huysmans en Dereere maakten de autoriteiten een
uitzondering.

Voor Out of the Blue kregen zij alle medewerking van Kris Van Nijen, de ceo van
Global Sea Mineral Resources, de uitvinder van de gemotoriseerde, op afstand
bestuurde diepzeerobot, en een dochterbedrijf van het Vlaamse DEME, een van de
grootste bagger- en offshore-multinationals op aarde. Dat is een coup van
formaat. Uit mijn eigen ervaring als journalist weet ik hoe moeilijk het is om
zulke ondernemers te spreken te krijgen, helemaal als het over zo’n
controversieel onderwerp gaat als diepzeemijnbouw. Kennelijk vinden mannen als
Van Nijen kunstenaars veel minder bedreigend dan journalisten.

De vraag is of dat terecht is. Kunstenaars behandelen dit soort hyperactuele
hete hangijzers heel anders dan journalisten – veel meer open en onbevangen,
vaak met een ontwapenende naïviteit ook. Zij laten ons anders kijken, via
verrassende invalshoeken, naar problemen die we dagelijks in het nieuws voorbij
zien komen. Daardoor komt de boodschap ook des te harder aan. Grote kranten en
omroepen bereiken dagelijks miljoenen mensen. Met hun zeven voorstellingen
tijdens het Brusselse kunstenfestival trekken Huysmans en Dereere maximaal zo’n
elfhonderd toeschouwers. Maar in het theater is onze beleving onvergelijkbaar
veel intenser.

De Green Deal van eurocommissaris Frans Timmermans en de begeleidende tsunami
aan alarmerende mediaberichten over hitte- en droogterecords mobiliseren ons
voor een heroïsche strijd die Moeder Aarde nog net op tijd moet redden van de
ondergang. Maar Out of the Blue maakt zonneklaar dat de complete
verduurzamingsoperatie allang is gekaapt door de pioniers van een new frontier,
die woekerwinsten ruiken in de ontginning van het laatste ongerepte ‘land’ op
aarde: de bodem van de diepe zee.

Een strook oceaanbodem van duizenden kilometers lang, die grofweg loopt van de
westkust van Zuid-Amerika tot aan Hawaii, heeft de pech bezaaid te zijn met
‘mangaanknollen’, relatief kleine rotsblokken die ongekende concentraties
bevatten van de zeldzame metalen die onontbeerlijk zijn voor de productie van
accu’s, elektromotoren en geheugenchips voor computers en smartphones. Ze heten
niet voor niets rare earth metals, want aan land zijn ze schaars en moeilijk te
winnen, ten koste van veel milieuschade. De knollen op de zeebodem hoeven we
alleen maar op te rapen. Het enige obstakel is de 400 bar waterdruk op de vier
kilometer diepte waar ze liggen.

Van Nijen en de zijnen hebben daar iets op gevonden: een gemotoriseerde, op
afstand bestuurde robotploeg annex -stofzuiger, die de mangaanknollen
volautomatisch van de zeebodem opslobbert en ze door die dikke slang naar boven
jast, zo het ruim van zijn moederschip in. In mei 2021 heeft DEME-GSMR het
apparaat voor het eerst uitgeprobeerd in de Clarion-Clipperton-zone, een strook
van het onderzeese knollenveldje ten westen van Mexico.

DEME’s moederschip kreeg gezelschap van een tweede vaartuig vol
diepzeewetenschappers, die ter plaatse hun eigen onderzoeken deden. We weten
namelijk nog bijna niets over het leven in de diepe zee, domweg omdat we er tot
dusver niet konden komen. Er was nog een derde schip ter plekke: de Rainbow
Warrior van Greenpeace. In Out of the Blue laten Huysmans en Dereere ons
meekijken, en meeluisteren, naar de opvarenden van alle drie de schepen. Zelf
zitten de twee makers met hun rug naar ons toe achter bureaus met toetsenborden,
waarmee zij live begeleidende teksten tikken op een achterwand vol grote
beeldschermen. Wij zien ook hoe zij tikfoutjes maken en weer corrigeren. Dat
heeft iets prettig lulligs; het relativeert de zwaarte van het thema.

De twee Brusselse makers laten hun gesprekspartners gewoon aan het woord, zonder
zelf enig oordeel te vellen. Hun toeschouwers gunnen zij daardoor inderdaad alle
ruimte om hun eigen mening te vormen. Juist daarom is het onthutsend om te
ondergaan hoezeer de kaarten in dit nieuwe Wilde Westen allang geschud zijn. De
wetenschappelijke onderzoekers delen vooral hun fascinatie met ons, hun schier
kinderlijke opwinding dat zij mogen rondkijken op een plek waar nog nooit een
mens is geweest.

‘Enerzijds zijn de wetenschappers onafhankelijk, gefinancierd door de Europese
Unie’, zeggen Huysmans en Dereere in het programmaboekje, ‘anderzijds zouden ze
niet in staat zijn aan een dergelijke research te doen zonder de industrie’. De
activisten van Greenpeace hebben hun eigen missie. ‘Als wij er niet bij zijn’,
zegt een van hen in Out of the Blue, ‘weet de rest van de wereld niet wat hier
gebeurt’. Dat is een belangrijke rol, inderdaad. Maar als niemand Greenpeace
tijdig tipt, blijft ook deze waakhond onkundig.

Van Nijen ligt ver vóór op de activisten en de wetenschappers. De mensheid moet
kiezen, zo pepert hij ons in. Weg van de uitputting van de aarde door mijnbouw
op en in het land, weg van de uitbuiting van de straatarme Congolezen die ons
kobalt en koper naar boven moeten halen. Als wij het serieus menen met de
energie-‘transitie’, dan is er maar één optie: mijnbouw in de diepe zee. Waar
wachten we nog op? DEME-GSMR kan morgen beginnen. Het zijn dezelfde
chantage-argumenten als ook bijvoorbeeld de boeren gebruiken. Industriële
landbouw verbieden? Wie geeft de snel groeiende wereldbevolking dan te eten?

Huysmans en Dereere sluiten Out of the Blue af met hallucinerende beelden van de
hoofdrolspelers in dit drama waiting to happen, die zelf hun verhaal niet kunnen
doen: vissen met lijven waar je dwars doorheen kunt kijken, en andere
wonderlijke wezens die leven op de bodem van de oceanen. Kijk maar goed, horen
wij onszelf denken, want het is de eerste, en vermoedelijk ook meteen de laatste
keer dat we ze kunnen zien, voordat hun donkere wereld wordt verwoest door een
leger robot-knollenrapers.

Foto: Loes Geuens



SPEELLIJST

Volledige speellijst van de producent

TAGS

Hannes Dereere
Kunstenfestivaldesarts 2022
Silke Huysmans





ELDERS



Nog geen andere recensies




PLAATS REACTIE

Reacties moeten voldoen aan onze huisregels.

Uw e-mail adres zal niet gepubliceerd worden. Alle velden zijn verplicht.



Name

Email

Website





Δ


GERELATEERDE ARTIKELEN

Toneel Mining Stories - Hannes Dereere & Silke Huysmans 11 november 2016

Mining Stories van Silke Huysmans en Hannes Dereere is eerder een interessante
denkoefening, dan hartstochtelijk theater****

Toneel Pleasant Island - Silke Huysmans & Hannes Dereere 13 mei 2019

Pleasant Island is de tweede voorstelling die Silke Huysmans en Hannes Dereere
creëren in hun focus op ecologische en economische vraagstukken. In Mining
Stories (2016) stond de Braziliaanse mijnbouw centraal, hun nieuwste werk zoomt
in op de tragiek van het kleinste eiland ter wereld in de Stille Oceaan. In hun
documentaire aanpak heeft de mobiele telefoon ditmaal een hoofdrol. (meer…)

Reportage ‘Kijk naar ons. Wij zijn hier’ – over het Vlaams Theaterfestival 14
oktober 2017

Vlaanderen en Nederland hebben ieder een eigen Theaterfestival, waarvan de
selecties en het discours elk jaar verder uit elkaar lijken te drijven.
Theatermaker stuurde een Nederlandse criticus naar Brussel en een Belgische naar
Amsterdam. In Vlaanderen ontwaarde Elise van Dam de drang en de moeilijkheid om
grenzen te slechten als rode draad door de voorstellingen. […]

TM artikel
Verslag Meet-up wereldverbeteraars op Festival Cement 25 maart 2018

Tijdens de ‘Meet-up Wereldverbeteraars’ op Festival Cement werd het publiek
gevraagd om te stemmen over vier voorstellen om de wereld te verbeteren


Theaterkrant
Search for:

NIEUWS & OPINIE

Nieuws
Opinie
Reportage
Aankondiging
Achtergrond

RECENSIES

Cabaret
Circustheater
Dans
Jeugdtheater
Kleinkunst
Mime
Musical
Muziektheater
Opera
Performance
Toneel

DOSSIERS

DeClaus Theatertekstkritiek
Theaterboek
Fair Practice Code
Betere praktijken
Diversiteit
Alle Dossiers

PODCASTS

Podcastrecensie
Criticitafel
Kritiek op Kritiek
Reportage

VACATURES

Alle vacatures
Vacature toevoegen
Prikbord

MEER

Over Theaterkrant.nl
Contact
Stichting BPN
Theaterkrant Magazine
Premièrelijst
Laatste reacties
Medewerkers
Nieuwsbrief
Adverteren

© Theaterkrant 2012-2022

Return to top of page

Copyright © 2022 · Genesis Framework · WordPress · Log in

 * Home
 * Nieuws
   ▼
   * Nieuws
   * Opinie
 * Recensies
 * Podcasts
 * Magazine
   ▼
   * Abonneren
   * Verkooppunten
   * Adverteren
   * Artikelen
 * Dossiers
   ▼
   * Declaus Theatertekstkritiek
   * Theaterboek
   * Coronacrisis
   * Betere praktijken
   * Diversiteit
   * Meer
 * Vacatures
   ▼
   * Alle vacatures
   * Voeg vacature toe
   * Prikbord
 * Meer
   ▼
   * Over Theaterkrant
   * Premièrelijst
   * Medewerkers
   * Contact
   * Prikbord
   * Nieuwsbrief
   * Stichting BPN
   * Adverteren
 * Inloggen



Meldingen